گردشگری در سرزمین ایران از پیشینه‌های چند هزارساله برخوردار است. در تمامی دوران باستان، تا قبل از اسلام مستندات تاریخی حکایت از گسترش شهرها، راه‌ها و اقامتگاه‌ها در سرزمین پهناور ایران دارد. آثار مکتوب بر جای مانده حاکی از سفر یونانیان و رومیان به ایران است، اگرچه از سیاحانی که قبل از اسلام به ایران سفر کرده‌اند اطلاع دقیقی در دست نیست. با پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ «وزارت ارشاد اسلامی» از ادغام وزارتخانه‌های «اطلاعات و جهانگردی» و «فرهنگ و هنر» تشکیل شد و تمامی وظایف مربوط به امور سیاحتی، زیارتی، ایرانگردی و جهانگردی در قالب معاونت امور سیاحتی و زیارتی در این وزارتخانه سازماندهی شد. سپس به موجب مصوبه شورای عالی اداری، تمامی وظایف و مأموریت‌های معاونت امور سیاحتی و زیارتی در وزارت ارشاد به «سازمان ایرانگردی و جهانگردی» منتقل شد تا در قالب سازمان به فعالیت خود ادامه دهد.